Ook in crisistijd zoeken werkgevers in de metaal- en technieksector naar personeel. Omscholen kan daarbij helpen, maar dan moet het wel slim gebeuren weet ondernemer Michel Mol uit Zaandam.
Tussen stellages met gereedschap leunt Michel Mol tegen een pallet vol blikjes Warsteiner 0,0. “Leuk verhaal”, zegt hij over de reden dat op het hoofdkantoor van zijn techniekbedrijf Detamo in Zaandam honderden blikken alcoholvrij bier opgestapeld staan. “We wilden deze zomer met een vrachtwagen naar verschillende bouwplaatsen rijden en daar tijdens de lunchpauze een barbecue organiseren. Om onze naamsbekendheid wat te vergroten. Burgertje, biertje, van die parasols. Ja, in deze sector is het belangrijk dat mensen je weten te vinden.”
De ludieke actie zegt meer dan je zou denken. Al voor de komst van corona hadden bedrijven als die van Mol last van de mismatch op de arbeidsmarkt. Die zit ‘m in het aanbod en de vraag naar werk: in sommige sectoren is een tekort aan personeel, terwijl andere sectoren juist kampen met een overschot. En die scheve verhoudingen zijn door de coronacrisis alleen maar erger geworden. Met name in de horeca, de cultuursector en detailhandel gaan veel banen verloren. Ondertussen draaien supermarkten een top omzet.
Mol heeft er zijn eigen woorden voor. “De arbeidsmarkt is een waterbed”, zegt hij. Volgens hem is corona maar een tijdelijk probleem, dat het bed doet inzakken. Zodra er een vaccin is, veert het waterbed weer op is zijn verwachting. “Daar hebben we onze bedrijfsstrategie op aangepast. Als het virus weg is, hebben wij gewoon weer een tekort aan personeel. Sterker nog: we zien nu al dat de vraag behoorlijk aantrekt.”
En daarom is het bedrijf – via scholingsfondsen en door samenwerking met het UWV – ook in coronatijd mensen blijven omscholen en opleiden tot bijvoorbeeld installatiemonteur en glasvezeltechneut. Inmiddels hebben ze een voormalig McDonalds-medewerker en een ex-edelsmit in dienst. Bij het bedrijf werken een paar honderd mensen. In coronatijd hebben zij het personeelsbestand met ruim twintig man kunnen vergroten, al zijn er in die tijd ook een handvol vertrokken.
Dat er nu ingezet wordt op omscholing vindt hij niet verkeerd, maar het moet wel slim gebeuren, zegt hij. “Als je nu alle werkloze mensen uit de horeca zou omscholen tot installatiemonteur, dan heb je als het virus verdwijnt een nieuw probleem: dan is er niemand meer over om onze biertjes te tappen want ook de horeca komt weer tot herstel.”
Volgens Mol is hele beroepsgroepen omscholen daarom zonde van het geld. De directeur geeft aan enkele tientallen telefoontjes per week te krijgen van mensen uit de horeca die ineens heel graag de techniek in willen. “Soms is dat echt zo, soms zeggen ze dat alleen omdat ze weten dat hier werk is en ze niet zonder werk willen zitten.” Logisch, maar voor deze uitdaging is een andere oplossing nodig.
Hij snapt wel dat ze bellen. “De overheid en brancheorganisaties komen met mooie quotes als ‘laat de barman meteen aan de slag gaan als installatiemonteur’. Maar zo werkt het niet. Omscholen naar de techniek kan alleen als iemand daar aanleg voor heeft, het is een intensief proces. De alleskunner ga je niet snel meer vinden, maar technisch inzicht, een gezonde motoriek en oprechte interesse vormen een belangrijke basis om een stap naar de techniek te maken.Wij doen de rest.”
Buiten omscholing maakt de ondernemer ook slim gebruik van een ander voordeel van deze crisis: “Concurrenten zijn gestopt met mensen aannemen, of betalen bijvoorbeeld de lonen slecht of (te) laat”, legt hij uit. “In deze sector gaan werknemers dan wel verder kijken naar een andere baan, en die werknemers willen wij graag binnenhalen.” Via sociale media campagnes probeert het bedrijf bij die groep in het vizier te komen.
Het is niet zo dat het bedrijf helemaal niet is geraakt door corona. “De omzet viel in april voor bijna de helft weg, daarom hebben we gebruik gemaakt van de steunmaatregelen van de overheid, via de eerste versie van de NOW-regeling hebben ze een deel van onze loonkosten vergoed, zodat we niemand hoefden te ontslaan”, legt de ondernemer uit. “Maar de klussen kwamen na een paar maanden snel weer terug, we hebben nu zelfs meer werk dan vorig jaar rond deze tijd.”
Om de mooie (om)scholingsplannen van de overheid en werkgeversorganisaties echt te laten werken, zegt Mol, zijn intersectorale afspraken nodig voor de lange termijn. “Bijna alle bedrijven zijn door corona gestopt met nieuwe mensen opleiden. Voor de sector zou het beter zijn als meer bedrijven juist nu zouden blijven investeren in nieuwe werknemers, die zijn na de crisis weer keihard nodig.”